Mokuna XXXIII

Ua oleloia ma ka Mokuna XXXII o keia kaao ke kumu o ko Laielohelohe imi ana i kana kane ia Kekalukaluokewa.

Nolaila, imi aku la oia mai Kauai mai a Oahu, a Maui; i Lahaina keia, lohe aia o Kekalukaluokewa i Hana, ua hoi mai mai Haiwaii mai.

Holo aku la oia ma na waa a pae ma Honuaula, ilaila lohe lakou o Hinaikamalama ka wahine a Kekalukaluokewa, aole nae i ike ko Honuaula poe o ka Kekalukaluokewa wahine keia.

A no ka lohe ana o Laielohelohe i keia mea, lalelale koke aku la lakou a hiki i Kaupo, a me Kipahulu. Ilaila, hoomaopopoia mai la ka lohe mua o lakou i Honuaula, a mailaila aku lakou a kau na waa ma Kapohue, haalele lakou i na waa, hele aku la lakou a Waiohonu, lohe lakou ua hala o Kekalukaluokewa me Hinaikamalama i Kauwiki; a hiki lakou i Kauwiki, ua hala loa aku la o Kekalukaluokewa ma i Honokalani, he nui na la i hala ia lakou ma ia hele ana.

Ia hele ana a lakou a hiki i Kauwiki, ua ahiahi nae, ninau aku la o Laielohelohe i na kamaaina i ka loihi o kahi i koe a hiki i Honokalani, kahi a Kekalukakuokewa e noho ana me Hinaikamalama.

Olelo mai kamaaina, "Napoo ka la hiki."

A hele aku la lakou me ke kamaaina pu, a molehulehu hiki aku la lakou i Honokalani; alaila, hoouna aku la o Laielohelohe i ke kamaaina e hele aku e nana i ka noho ana o na'lii.

Hele aku la ke kamaaina, a ike aku i na'lii e inu awa ana, hoi mai la a hai mai la ia lakou nei.

Alaila, hoouna hou aku la no o Laielohelohe i ke kamaaina e hele hou e nana i na'lii, me ka i aku nae, "E hele oe e nana a ike i na'lii e hiamoe ana, alaila, hoi mai oe a hele pu aku kakou."

A no keia olelo a Laielohelohe, alaila, hele aku la ke kamaaina, a ike aku la, ua hiamoe na'lii, hoi aku la a olelo aku la ia Laielohelohe.

Ia manawa, akahi no a hai aku oia i ke kamaaina, o Kekalukaluokewa kana kane mare (hoao).

Mamua aku nae o ko Laielohelohe halawai ana me Kekalukaluokewa, ua lohe mua aku oia i ka haule ana o Laielohelohe i ka hewa me Kaonohiokala, i lohe no i kahi kahu i Kauakahialii, ka mea i lilo ai i Kuhina Nui ma ka aoao o Aiwohikupua, a no ka lohe ana o ua wahi kanaka nei i ka hewa ana o Laielohelohe, oia kana mea i hele mai ai e hai ia Kekalukaluokewa.

Ia Laielohelohe ma i hiki aku ai ma ka hale a Kekalukaluokewa e noho ana, aia hoi e hiamoe mai ana laua ma kahi hookahi, ua hoouhiia i ka aahu hookahi, e moe ana nae i ka ona a ka awa. 

A komo aku la o Laielohelohe, a noho iho la ma ke poo o laua (Kekalukaluokewa ma), honi iho la i ka ihu, a uwe malu iho la iloko ona; aka ua hoohaniniia na mapuna waimaka o Laielohelohe no ka ike ana iho he wahine e ka kana kane, aole nae e hiki ia laua ke ike ae i keia, no ka mea, ua lumilumiia laua e ka ona a ka awa. 

Oia hoi, aole e hiki ia Laielohelohe ke hoomanawanui i kona ukuuki ia Hinaikamalana; nolaila, komo aku la oia mawaena o laua, a pale aku la ia Hinaikamalama, hoohuli mai la ia Kekalukaluokewa, a apo aku la i kana kane, a hoala aku la. 

Ia manawa, puoho ae la o Kekalukaluokewa a ike iho la o kana wahine; ia wa, hikilele mai la o Hinaikamalama mai ka hiamoe mai, a ike iho la he wahine e keia me laua, holo aku la oia mai o laua nei aku, me ka huhu nui, me ka manao hoi aole keia o ka Kekalukaluokewa wahine.

A ike aku la o Kekalukaluokewa ia Hinaikamalama e hele ana me ka maka kukona, alaila, i aku la, "E Hinaikamalama, e holo ana oe i ke aha, me kou maka inaina, mai kuhi oe i keia wahine he wahine e, o ka'u wahine mare (hoao) no keia." Ia manawa, hookaawaleia ae la kona huhu mai ona aku, a paniia iho la ka hilahila a me ka maka'u ma ka hakahaka o ka huhu.

I ka wa nae i ala ae ai o Kekalukaluokewa, mai ka hiamoe ona awa ae, a ike mai la i ka wahine, ia Laielohelohe, honi iho la ma ke ano mau o ka hiki malihini ana.

Alaila, i mai la oia i kana wahine, "E Laielohelohe, ua lohe iho nei wau nou, ua haule oe i ka hewa me ka Haku o kaua (Kaonohiokala), a nolaila, ua pono aku la no oe me ia, a ua pono no hoi wau ke noho aku malalo o olua, no ka mea, nona mai keia noho hanohano ana, a aia no hoi ia ia ka make a me ke ola; kamailio aku paha auanei wau, o ka make mai kai ala; nolaila, ma kahi a ka Haku o kaua e manao ai, pono no ke hooko aku, aole nae no ko'u makemake ka haawi aku ia oe, aka, no ka maka'u i ka make."

Alaila, i aku la o Laielohelohe i kana kane, "Auhea oe, kuu kane o ka wa heu ole, ua pololei kou lohe, a he oiaio, ua haule wau i ka kewa me ua Haku la o ka aina, aole nae i mahuahua, elua wale no a maua hana ana i ka hewa; aka, e kuu kane, aole na'u i ae e haawi ia'u e hoohaumia i kuu kino me ua Haku la o kaua; aka, na kuu mea nana i malama ia'u i ae e hana wau i ka hewa; no ka mea, i ka la a oukou i hele mai ai, oia no ka la a ua Haku la o kaua i noe mai ai ia'u e hoohaumia ia maua; aka no ko'u makemake ole, nolaila, ua kuhikuhi aku wau i ko'u ae ole ia ia; aka, i ka hoi ana iluna a hoi hou mai, nonoi ae la kela ia Kapukaihaoa, a nolaila, ua launa kino maua elua manawa, a no ko'u makemake ole, ua huna wau ia'u iho ma na hale kuaaina, a no ia mea no hoi, ua haalele wau i kahi au i hoonoho ai, a ua imi mai nei wau ia oe; a i ko'u hiki ana mai nei hoi, loaa iho nei oe ia'u me kela wahine. A nolaila, ua pai wale kaua, aole au hana no'u, aole hoi a'u hana aku ia oe; nolaila, ma keia po e hookaawale oe i kela wahine."

A no keia mea, ua pono ka olelo a ka wahine imua o kana kane; aka ma keia olelo hope a Laielohelohe, ia manawa, ua ho-aia ke ahi enaena o ke aloha wela o Hinaikamalama no Kekalukaluokewa, no ka mea, e kaawale ana laua mai ko laua launa hewa ana. 

Hoi aku la o Hinaikamalama i Haneoo, a noho iho la ma kona hale mau; i kela la keia la o Hinaikamalama ma kona Hale Alii, he mea mau ia ia ka noho ma ka puka o ka hale, a huli ke alo i Kauwiki, no ka mea, ua hoopuniia oia e ke aloha wela. 

I kekahi la, i ke Alii wahine e hoonana ana i kona aloha ia Kekalukaluokewa, pii ae la oia a me kona mau kahu iluna o Kaiwiopele, a noho iho la malaila, huli aku la ke alo i Kauwiki, nana aku la ia Kalahaoaka, a o ke kau mai a ke ao iluna pono o Honokalani, ia manawa, he mea e ka maeele o ke Alii wahine i kea aloha no kana ipo; alaila, oli ae la oia he wahi mele penei:

"Me he ao puapuaa la ke aloha e kau nei,
Ka uhi paapu poele i kuu manawa,
He malihini puka paha ko ka hale,
Ke hulahula nei kuu maka.
He maka uwe paha---e. Oia---e.
E uwe aku ana no wau ia oe, 
I ka lele ae a ke ehukai o Nanualele,
Uhi pono ae la iuka o Honokalani.
Kuu Lani---e. Oia---e."

A pau kana oli ana, uwe iho la oia, a nana i uwe, uwe pu me na kahu ona.

Noho iho la lakou ma ia la a ahiahi, hoi aku la i ka hale, kena mai la na makua a me na kahu e ai, aka, aole loaa ia ia ka ono o ka ai, no ka mea, ua pouli i ke aloha.

A pela no hoi o Kekalukaluokewa, no ka mea, ia Hinaikamalama i haalele aku ai ia Kekalukaluokewa i ka po a Laielohelohe i hiki mai ai, ua pono ole ka manao o ke Alii kane; a nolaila, ua hoomanawanui oia i kekahi mau la mahope mai o ko laua kaawale ana.

A ma kela la i Hinaikamalama i pii ai iluna o Kaiwioele, a ma ia po iho, hiki oia i o Hinaikamalama la, me ka ike ole o Laielohelohe, no ka mea, ua hiamoe oia.

Ia Hinaikamalama no e ala ana, e hiaa ana no kona aloha, ia hookuu iki ana iho o ka hiamoe pokole loa, no ka minute hookahi paha, puka ana o Kekalukaluokewa, me ka ike ole oloko o ka Hale Alii ia ianei. 

Ia Kekalukaluokewa i hiki aku ai, pololei aku la no oia a ma kahi a ke Alii wahine e hiamoe ana, lalau aku la i ka wahine ma ke poo, a hoala aku la. 

Ia manawa, ua hooleleia ka oili o Hinaikamalama me ka manaolana no o kana ipo; aka, i ka lalau ana ae, aia nae o kana mea i manao ai. Ia manawa, kahea ae la oia i na kahu e ho-a ke kukui, a ma ka wanaao, hoi aku la o Kekalukaluokewa ma kana hanaukama (Laielohelohe).

Ma ia manawa mai, he mea mau ia Kekalukaluokewa ka hele pinepine i o Hinaikamalama i kela po keia po me kona ike oleia; a hala he anahulu okoa i ko Kekalukaluokewa hoomau ana e hana hewa me Hinaikamalama me ka ike ole o kana wahine; no ke mea, ua uhi paapuia ko Laielohelohe ike e ka ona awa mau, mamuli o ka makemake o kana kane. 

I kekahi la, kupu ka manao aloha i kekahi wahine kamaaina no Laielohelohe; nolaila, hele mai la ua kamaaina wahine nei e launa me ke Alii wahine.

Ia Kekalukaluokewa me na kanaka ma ka hele kahi-olona, ia manawa i launa ai ka wahine kamaaina me Laielohelohe, me ka i aku ma kana olelo hoohuahualau, "Pehea ko Alii kane? Aole anei he uilani, a kani uhu mai i kekahi manawa no ka wahine?"

I aku la o Laielohelohe, "Aole, he maikai loa maua e noho nei."

Olelo hou ke kamaaina, "Malia paha he hookamani."

"Ae paha," wahi a Laielohelohe, "aka, i ka'u ike aku a maua e noho nei, he oluolu ko maua noho ana."

Ia manawa, olelo maopopo aku la ke kamaaina me ka i aku, "Auhea oe? O ka maua mahinaai aia ma kapa alanui ponoi; i ka wanaao, ala aku la ka'u kane i ka mahiai ma ua mahinaai nei a maua, i kuu kane mae e mahiai ana, hoi mai ana no o Kekalukaluokewa mai Haneoo mai, manao koke ae la no kuu kane me Hinaikamalama no, hoi ae kuu kane a olelo ia'u, aole nae wau i hoomaopopo. A ma ia po mai, i ka puka'na mahina, ala ae la wau me ka'u kane, a iho aku la i ka paeaea aweoweo ma ke kai o Haneoo; ia maua e hele ana, a hiki ia e hoea mai ana keia mea maluna o ke ahua i hala hope ia maua; ia manawa, alu ae la maua e pee ana, aia nae o Kekalukaluokewa keia e hele nei, alaila, ukali aku la maua ma ko iala mau kapuai, a hiki maua ma kahi kokoke i ka hale o Hinaikamalama, aia nae ua komo aku no o Kekalukaluokewa; ia maua i ka lawai-a, a hoi mai maua a ma kahi no a makou i halawai mua ai, loaa iho la maua ia Kekalukaluokewa e hele ana, aole ana olelo ia maua, aole hoi a maua olelo ia ia. Pau ia; i keia la hoi, olelo ponoi mai la ke kahu o Hinaikamalama ia'u, he kaikuahine no kuu kane, anahulu ae nei ka launa ana o na'lii, na'u nae i hoohuahualau aku; a nolaila, hu mai ko'u aloha me ka'u kane ia oe, hele mai nei wau e hai aku ia oe."

Mokuna I ] Mokuna II ] Mokuna III ] Mokuna IV ] Mokuna V ] Mokuna VI ] Mokuna VII ] Mokuna VIII ] Mokuna IX ] Mokuna X ] Mokuna XI ] Mokuna XII ] Mokuna  XIII ] Mokuna XIV ] Mokuna XV ] Mokuna XVI ] Mokuna XVII ] Mokuna XVIII ] Mokuna XIX ] Mokuna XX ] Mokuna XXI ] Mokuna XXII ] Mokuna XXIII ] Mokuna XXIV ] Mokuna XXV ] Mokuna XXVI ] Mokuna XXVII ] Mokuna XXVIII ] Mokuna XXIX ] Mokuna XXX ] Mokuna XXXI ] Mokuna XXXII ] [ Mokuna XXXIII ] Mokuna XXXIV ]