I kela manawa a Laieikawai me Halaaniani e heenalu ana mai ka moana mai, ua uhiia ko Waka mana e ka mana nui o Malio, a nolaila, ua ike ole o Waka i na mea a pau e hanaia ana o kana moopuna.
I kela manawa, i ke kokoke ana aku o Laieikawai ma e pae i ka honua, oia ka manawa a Waka i hoouna mai ai i na manu maloko o ka noe, a i ka mao ana ae, o na papa heenalu wale no ke waiho ana, aia aku la o Laieikawai me Halaaniani iuka o Paliuli ma ko Laiekawai hale, malaila o Halaaniani i lawe ai ia Laieikawai i wahine hoao ana.
Ia la a po, mai ka po a ao, a awakea, hea mea haohao loa ia Waka no kana moopuna, no ka mea, ua olelo mua aku oia i kana moopuna mamua o kona hoouna ana aku e launa me Kekalukaluokewa. Eia ke kauoha:
"Iho oe i keia la, a hui oe me Kekalukaluokewa, hoi mai olua a uka nei, a laa ko kino, alaila, kii ae oe ia'u, na'u no e malama i kou pau no ka hoohaumia ana ia oe." E like me ka mea mau o na kaikamahine punahele.
A no keia haohao o Waka, me ke awakea o ka lua o ka la o ko Laieikawai la hui me Halaaniani, hele aku la ke kupunawahine e ike i ka pono o kana moopuna.
I ke kupunawahine i hiki aku ai; aia nae ua pauhia laua e ka hiamoe nui, me hemea la ua lilo ka po i manawa makaala na laua e like me ka mea mau i na mea hou.
Ia manawa, iloko o ka wa hiamoe o Laieikawai, i nana iho ka hana o ke kupunawahine, he kane e keia a ka moopuna e moe pu ana, ka mea a ke kupunawahine i ae ole ai.
A no keia mea, hoala ae la o Waka i ka moopuna, a ala ae ka, ninau iho la ke kupunawahine, "Owai keia?"
Olelo ae la ka moopuna, "O Kekalukaluokewa no hoi."
I mai la ke kupunawahine me ka inaina, "Aole keia o Kekalukaluokewa, o Halaaniani keia o ke kaikunane o Malio. Nolaila, ke hai aku nei wau i kuu manao paa ia oe, aole wau e ike hou i kou maka e kuu moopuna ma keia hope aku a hiki i kuu la make, no ka mea, ua pale oe i ka'u mau olelo, kainoa wau e ahai nei ia oe ma kahi nalo, e nana mau ana oe ia'u, nolaila, e noho oe me ko kane mamuli o ko wahine maikai, o ko mana, aole ia me oe, he nani ia ua imi aku la no i ke kane, hana pono iho na lima, i kau kane na pono a me kou hanohano."
Mahope iho o keia manawa, hoomakaukau ae la o Waka e hana i hale hou i like me ka hale i hanaia no Laieikawai. A ma ka mana o Waka, ua hikiwawe, ua paa ka hale.
A makaukau ka hale, iho aku la o Waka e halawai kino me Kekalukaluokewa, no ka mea, ua mokumokuahua kona manawa i ke aloha ia Kekalukaluokewa.
A hiki o Waka ma kahi o Kekalukaluokewa, hopu aku la ma na wawae me ka naau kaumaha, a olelo aku la, "He nui kuu kaumaha, a me kuu aloha ia oe e ke Alii, no ka mea, ua upu aku wau i ka'u moopuna o oe ke kane e ola ai keia mau iwi, kainoa he pono ka'u moopuna, aole ka, i ike mai nei ka hana i ka'u moopuna, e moe mai ana me Halaaniani ka mea a ko'u naau i makemake ole ai. Nolaila, i hele mai nei au e noi aku ia oe, e haawi mai oe i waa no'u, a me na kanaka pu mai, e kii wau i ka hanai a Kapukaihaoa, ia Laielohelohe, ua like no a like laua me Laieikawai, no ka mea, ua hanau mahoeia laua."
A no keia mea, haawi ae la o Kekalukaluokewa hookahi kaulua, me na kanaka pu no, a me na lako a pau.
Mamua o ko Waka kii ana ia Laielohelohe, kauoha iho la oia ia Kekalukaluokewa, "Ke holo nei wau ekolu anahulu me na po keu ekolu, alaila, hiki mai wau. E nana nae oe, a i ku ka punohu i ka maoana, alaila, manao ae oe ua hoi mai wau me ko wahine, alaila, hoomalu oe ia oe a hiki i ko olua la e hoao ai."
Ma ka manao paa o Waka, ua holo mai la oia a hiki i Oahu nei, ma Honouliuli kau na waa, nana aku la no o Waka, e pio mai ana no ke anuenue iuka o Wahiawa.
Lalau iho la oia he wahi puaa, i mea alana aku imua o Kapukaihaoa, ke kahuna nana i malama ia Laielohelohe, a pii aku la.
Pii aku la o Waka a hiki i Kukaniloko, hookokoke aku la oia ma kahi i hunaia'i o Laielohelohe, hahau aku la i ka puaa imua o ke kahuna me ka pule ana, a Amama ae la. Kuu aku la i ka puaa i mua o ke kahuna.
Ninau mai la ke kahuna, "Heaha ka hana a ka puaa imua o'u? A heaha ka'u e hana aku ai ia oe?"
I aku o Waka, "Ua hewa ka'u hanai, ua pono ole, ua upu aku wau o ke Alii o Kauai ke kane, aka, aole nae i hoolohe i ka'u olelo, ua lilo aku ia Halaaniani; nolaila, i kii mai nei wau i kau hanai i wahine na Kekalukaluokewa, ke Alii o Kauai, i ku kaua i ka moku, ola na iwi o ko kaua mau la elemakule a hiki i ka make. A loaa ia kaua kela Alii, alaila, ku ka makaia o ka'u hanai, i ike ai ia ua hewa kana hana ana."
Olelo mai o Kapukaihaoa, "Ua pono ka puaa, nolaila, ke hookuu aku nei wau i ka'u hanai nau e malama, a loaa ia oe ka pomaikai, a kui mai i o'u nei ka lono ua wauwau oe, alaila, imi aku wau."
Ia manawa, komo aku la o Kapukaihaoa me Waka ma kahi kapu, kahi hoi i hunaia'i o Laielohelohe, hoonohoia iho la o Waka, a komo aku la ke kahuna ma kahi i hunaia'i. A laweia mai la a mua o Waka, ia manawa, kulou aku la o Waka imua o Laielohelohe, a hoomaikai aku la.
I ka la i laweia'i o Laielohelohe a kau iluna o na waa, ia manawa, lawe ae la ke kahuna i ka piko o kana hanai a lei iho ka ma kona ai. Aka, aole i kaumaha kona manao no Laielohelohe, no ka mea, ua manao no ke kahuna he pomaikai e ili mai ana maluna ona.
I ka manawa i laweia'i o Laielohelohe, aole kekahi o na kanaka heewaa i ike aku ia ia a hiki wale i Hawaii.
Noho mai la o Kekalukaluokewa me ke kali iloko ka manawa i kauohaia.
I kekahi la ma ke kakahiaka, iloko o ko ke Alii manawa i ala mai ai mai ka hiamoe mai, ike ae la oia i ka hoailona a Waka i kauoha ai, No ka mea, aia ka punohu i ka moana.
Hoomakaukau ae la o Kekalukaluokewa ia ia iho no ka hiki aku o Laielohelohe, me ka manao e ike mua ana laua i ka la e puka aku ai, aole ka!
Ma ka auina la, ike maopopoia aku la na waa, akoakoa ae la na kanaka a pau ma ke awa pae waa e ike i ke Alii, i ka manao e puka ana a halawai me ke kane.
I ka hookokoke ana aku o na waa ma ke awa, ia manawa ka uhi ana mai o ke ohu, a me ka noe mai Paliuli mai.
Ia manawa, kailiia'ku la o Laielohelohe me Waka maloko o ka ohu, maluna o na manu a hiki i Paliuli, a hoonoho ia Laiekohelohe ma ka hale i hoomakaukauia nona, malaila oia i noho ai a loaa hou ia Halaaniani.
Ekolu mau la o Waka ma Paliuli, mai ka hoi ana mai Oahu aku nei. Iho mai la oia e halawai me Kekalukaluokewa, no ka hoao o na'lii.
Ia Waka i hiki aku ai ma ko Kekalukaluokewa wahi, olelo aku la, "Ua hiki mai ko wahine, nolaila, e hoomakaukau oe i kanaha la, e kuahaua aku i na mea a pau, e akoakoa mai ma ko olua wahi e hui ai, e hana i papai kilu, malaila e hoohilahila aku ai ia Laieikawai, i ike ai oia i ka ino o kana hana."
Ia ka manawa nae i lawe aku ai o Waka i ka mana maluna o Laieikawai, alaila, kukakuka ae la na kaikuahine o Aiwohikupua i ka mea e pono ai ko lakou noho ana; a hooholo ae la ua mau kaikamahine nei i ka lakou olelo e pane aku ai ia Laieikawai.
Hele aku la o Kahalaomapuana a hai aku la imua o Laieikawai, me ka i aku, "Ua kukakuka makou, kou mau kiai kino i ka manawa e pono ana ko olua noho ana me ko kupunawahine, a ua lawe aku nei kela i ka hoopomaikaiia mai a oe aku. Nolaila, e like me ko kakou hoohiki ana mamua, "No kekahi o kakou ka pilikia, malaila pu kakou a pau." Nolaila, ua loaa iho nei ia oe ka pilikia, no kakou pu ia pilikia. Nolaila, aole makou e haalele ia oe, aole hoi oe e haalele ia makou a hiki i ko kakou make ana, oia ka makou olelo i hooholo mai nei."
A lohe o Laieikawai i keia mau olelo, haule iho la na kulu waimaka no ke aloha i kona mau hoa kuka, me ka i aku, "Kuhi au e haalele ana oukou ia'u i ka laweia'na o ka pomaikai mai o kakou aku, aole ka! a heaha la hoi, a i loaa ka pomaikai ia'u ma keia hope aku, alaila, e hoolilo no wau ia oukou a pau i mau mea nui maluna o'u."
Noho iho la o Halaaniani me Laieikawai, he kane, he wahine; a o na kaikauahine no o Aiwohikupua kona mau kanaka lawelawe.
I ka aha malama paha o ko laua noho hoao ana, ma kekahi a awakea, puka ae la o Halaaniani mai loko ae o ka hale, i hele aku iwaho, ia manawa, ike aku la oia ia Laielohelohe e puka ae ana mai loko ae o kona hale kapu. Ia manawa, hiki hou ke kuko i loko o Halaaniani.
Hoi aku la oia me ka manao ino no kela kaikamahine, me ka manao e kii e hoohaumia.
Ia la no, ia laua e noho pono ana me Laieikawai, ia manawa, manao ae la o Halaaniani e kii e hoohaumia ia Laielohelohe, nolaila imi iho la o Halaaniani i hewa no Laieikawai, i mea hoi e kaawale ai laua, alaila, kuu aku i kana mea e manao nei.
I ka po iho, olelo hoowalewale aku la o Halaaniani ia Laieiakwai, me ka i aku, "Ia kaua e noho nei iuka nei mai ko kaua noho ana iuka nei a hiki i keia manawa, aole he pau o ko'u lealea i ka heenalu, aia awakea, kau mai ia'u ka lealea, pela i na la a pau, nolaila, ke manao nei au apopo kaua iho i kai o Keaau i ka heenalu a hoi mai no hoi."
"Ae," wahi a ka wahine.
Ia kakahiaka ana ae, hele aku ka o Laieikawai imua o kona mau hoa kuka, na kaikuahine hoi o Aiwohikupua, hai aku la i ko laua manao me ke kane i kuka ai ia po, a he mea maikai no ia i kona mau hoa kuka.
I aku nae o Laieikawai i ua mau hoa la, "Ke iho nei maua i kai ma ka makemake o ke kane a kakou, i kali ae oukou a i anahulu maua, mai hoohuoi oukou, aole no i pau ka lealea heenalu o ka kakou kane, aka hoi, i hala ke anahulu me ka po keu, alaila ua pono ole maua, alaila, huki ae oukou ia'u."
A hala aku la laua, a hiki i kahi e kokoke aku ana i Keaau, ia manawa, hoomaka o Halaaniani e hana i ke kalohe ia Laieikawai, me ka olelo aku, "E iho mua aku oe o kaua, a hiki i kai e pii ae au e ike i ko kaikoeke (Malio) a hoi mai wau. A ina i kali oe ia'u a i po keia la, a ao ka po, a i po hou ua la, alaila, manao ae oe ua make wau, alaila, moe hou aku oe i kane hou."
A no keia olelo a kana kane, aua aku ka wahine, a i ole, e pii pu no laua, a no ka pakela loa o Halaaniani i ke akamai i ka hoopuka i na olelo pahee, ua puni kana wahine maikai ia ia.
Hala aku la o Halaaniani, iho aku la no hoi o Laieikawai a hiki i Keaau, ma kahi kaawale ae i pili ole aku ia Kekalukaluokewa, noho iho la oia malaila; a po ia la, aole i hoi mai kana kane, mai ia po a ao, aole i hoi mai. Kali hou aku la ia la a po, pale ka pono, alaila, manao ae la o Laieikawai ua make kana kane, alaila, ia manawa, hoomaka aku la ia i ka uwe paiauma no kana kane.