Mokuna XXX

Hookahi anahulu mahope iho o ko Kahalaomapuana hoi ana mai mai Kealohilani mai, ia manawa, hiki mai la ka hoailona mua a ko lakou kaikunane, e like me ke kauoha i kona kaikuahine.

Pela i hoao liilii ai na hoailona iloko o na la elima, a i ke ono o ka la, kui ka hekili, ua ka ua, kaikoo ka moana, waikahe ka aina, olapa ka uwila, uhi ka noe, pio ke anuenue, ku ka punohu i ka moana.

Ia manawa, olelo aku ka Makaula, "E a'u mau kaikamahine, ua hiki mai ka hookoia'na o kuu wanana e like me ka'u olelo mua ia oukou."

I aku la na kaikamahine, "Oia hoi ka makou i hamumu iho nei, no ka mea, ua lohe mua no makou i keia mea ia oe, oiai aole keia (Kahalaomapuana) i hiki mai, a ma ka ianei hoi ana mai nei, lohe hope makou ia ianei."

Olelo mai la o Laieikawai, "He haalulu nui ko'u, a me ka weliweli, a pehea la e pau ai kuu maka'u?"

"Mai maka'u oe, aole hoi e weliweli, e hiki mai ana ka pomaikai ia kakou, a e lilo auanei kakou i mea nui nana e ai na makou a puni, aole kekahi mea e ae, a e noho Alii auanei oukou maluna i ka aina, a e holo aku ka poe hana ino mai ia oukou mai ka noho Alii aku.

"Nolaila wau i ukali ai me ka hoomanawanui iloko o ka luhi, a mea ka inea, iloko o na pilikia he nui, a ke ike nei wau, no'u ka pomaikai a no ka'u mau pua, mai ia oukou mai."

Hookahi malama o ka ino ma ka aina no ka hoailona hope, ma ke kakahiaka, i na kukuna o ka la i haalele iho ai i na mauna. 

Ikeia aku la o Kaonohiokala e noho ana iloko o a wela kukanono o ka la, mawaena pono o ka Luakalai, i hoopuniia i na anuenue, a me ka ua koko.

I kela wa no, loheia aku la pihe uwa a puni o Kauai, i ka ike ana aku i ka Hiwahiwa Kamakahi a Moanalihaikawaokele laua o Laukieleula, ke Alaihi nui o Kahakaekaea, a me Nuumealani.

Aia hoi he leo uwa, "Ka Hiwahiwa a Hulumaniani---e! Ka Makaula nui mana! E Hulumaniani---e! Homai he ola!"

Mai ke kakahiaka a ahiahi ka uwa ana, ua paa ka leo, o ke kuhikuhi wale iho no a ka lima aohe leo, me ke kunou ana o ke poo, no ka mea, ua paa ka leo i ka uwa ia Kaonohiokala.

Ia manawa a Kaonohiokala e nana mai ana i ka honua nei, aia hoi, e aahu mai ana o Laieikawai i ke kapa anuenue a kona kaikuahine (Kahalaomapuana) i lawe mai ai, alaila, maopopo ae la ia ia o Laieikawai no keia, ka wahine hoopalau ana.

Ma ka ehu ahiahi, ma ka puna ana mai a ka mahina konane o Makealani, hiki mai la iloko o ke anapuni a ka Makaula.

Ia Kaonohiokala i hiki mai ai, moe kukuli iho la kona mau kaikuahine, a me ka Makaula imua o ka Hiwahiwa.

A o Laieikawai kekahi, i ka Hiwahiwa i ike mai ai ia Laieikawai e hoomaka ana e kukuli; kahea mai la ka Hiwahiwa, "E kuu Haku wahine, e Laieikawai e! mai kukuli oe, ua like no kaua."

"E kuu Haku, he weliweli ko'u, a me ka haalulu nui. A ina i manao oe e lawe i kuu ola nei, e pono ke lawe aku, no ka mea, aole wau i halawai me kekahi mea weliweli nui mamua e like me keia," wahi a Laieikawai.

"Aole au i hiki mai e lawe i kou ola, aka, ma ka huakai a kuu kaikuahine i hiki ae nei i o'u la, a nolaila, ua haawi mai wau i hoailona no'u e ike ai ia oe, a e maopopo ai ia'u o oe kuu wahine hoopalau, a nolaila ua hele mai au e hooko e like me kana kii ana ae nei," pela aku o Kaonohiokala.

A lohe kona mau kaikuahine a me ka Makaula pu, alaila hooho maila lakou me ka leo olioli.

"Amama! Amama! Amama! Ua noa, lele wale akula." Ala ae lakou iluna ma ka maka olioli.

Ia manawa, kahea iho la oia i kona mau kaikuahine, "Ke lawe nei wau i kuu wahine, a ma kela po e hiki hou mai maua." Alaila, kaliia aku la kana wahine me ka ike oleia e kona mau hoa, aka, o ka Makaula ka mea i ike aweawea aku i ka laweia ana ma ke anuenue a noho i loko o ka Mahina, malaila i hooiaio ai laua i ko laua mau minute oluolu.

A ma kekahi po ae, i ka mahina e konane oluolu ana, i ka wa hapa o ka lai. 

Kuuia ma la kekahi anuenue i uliliia mai luna mai o ka mahina a hiki i lalo nei, i ka wa e kupono ana ka mahina i luna pono o Honopuuwaiakua.

Ia manawa, iho mai la na'lii o ka lewa me ko laua ihiihi nui a ku mi la i mua o ka Makaula, me ka olelo iho, "E hele ae oe e kala aku i na mea a pau i hookahi anahulu, e hoohuiia ma kahi hookahi, alaila, e hoopuka aku wau i olelo hoopai no ka poe i hana ino mai ia oukou.

"A pau na la he umi, alaila e hui hou kaua, a na'u no e hai aku i ka mea e pono ai ke hana oe, a me kau mau kaikamahine pu me oe."

A pau keia mau olelo, hele aku la ka Makaula, a hala ia, alaila kaili puia aku la na kaikuahine elima i luna a noho pu me ia i ka olu o ka Mahina.

I ka Makaula i kaapuni ai mamuli o ka olelo a ka Hiwahiwa, aole  oia i halawai me kekahi kanaka hookahi, no ka mea, ua pau i uka o Pihanakalani, kahi i oleloia he lanakila.

A pau na la he umi, hiki aku ka Makaula i Honopuwaiakua, aia hoi ua mehameha.

Ia manawa, halawai mai la me ia o Kaonohiokala, a hai aku la i kana olelo hoike no kana oihana kaapuni e like me ke kauoha a ka Hiwahiwa.

Ia manawa kaili puia aku la ka Makaula a noho i ka mahina.

A i ke kakahiaka o kekahi la ae, ma ka puka ana mai o ka la, i ka wa i haalele iho ai na kukuna wela o ka la i na mauna. 

Ia manawa ka hoomaka ana o ka Hiwahiwa e hoopai ia Aiwohikupua a me Waka pu.

Haawiia ka make no Waka, a o Aiwohikupua, hoopaiia aku la ia e lilo i kanaka ilihune, e aea haukae ana maluna o ka aina a hiki i kona mau la hope.

Ma ke noi a Laieikawai, e hoopakele ia Laielohelohe a me kana kane, nolaila, ua maalo ae ka pilikia mai o laua ae, a no laua kekahi kuleana ma ka aina ma ia hope iho.

I ke kakahiaka nae, i ka hoomaka ana o ka luku ia Aiwohikupua a me Waka.

Aia hoi, o ke anaina i akoakoa ma Pihanakalani, ike aku la lakou i ke anuenue i kuuia mai ma ka mahina mai, i uliliia i na kukuna wela o ka la. 

Alaila, ia manawa akoakoa lakou a pau, ka Makaula, a me na kaikamahine elima e kau mai ana ma ke ala i uliliia, a o Kaonohiokala me Laieikawai ma ke kaawale, a he mau kapuai ko laua me he ahi la. Oia ka manawa a Aiwohikupua a me Waka i haule ai i ka honua, me ka apono i ka olelo a ka Makaula.

A pau ka hoopai a ke Alii no na enemi, hoonoho ae la ke Alii oluna ia Kahalaomapuana i Moi, a hoonoho pakahi aku la i na kaikuahine ona ma na mokupuni. A o Kekalukaluokewa no ke Kuhina Nui, a me Laielohelohe, a o ka Makaula no ko lakou mau hoa kuka ma ke ano Kuhina Nui.

A pau no hooponopono ana no keia mau mea a pono ka noho ana, kaili puia aku la o Laieikawai e kana kane ma ke anuenue iloko o na ao kaalelewa a noho ma kahi mau o kana kane.

Ina e hewa kona mau kaikuahine, alaila no Kahalaomapuana e lawe ka olelo hoopii imua o ke Alii.

Aka, aole i loaa ka hewa o kona mau kaikuahine ma ia hope iho a hiki i ka haalele ana i keia ao.


Mokuna I ] Mokuna II ] Mokuna III ] Mokuna IV ] Mokuna V ] Mokuna VI ] Mokuna VII ] Mokuna VIII ] Mokuna IX ] Mokuna X ] Mokuna XI ] Mokuna XII ] Mokuna  XIII ] Mokuna XIV ] Mokuna XV ] Mokuna XVI ] Mokuna XVII ] Mokuna XVIII ] Mokuna XIX ] Mokuna XX ] Mokuna XXI ] Mokuna XXII ] Mokuna XXIII ] Mokuna XXIV ] Mokuna XXV ] Mokuna XXVI ] Mokuna XXVII ] Mokuna XXVIII ] Mokuna XXIX ] [ Mokuna XXX ] Mokuna XXXI ] Mokuna XXXII ] Mokuna XXXIII ] Mokuna XXXIV ]