Mokuna XIV

A ike maopopo ae la o Hauailiki, aole i komo iloko o Laieikawai ka makemake ia Hauailiki ma ia mea, hoopau ae la oia i ka heenalu ma ka papa; manao ae la oia e kaha.

Haalele iho la oia i kona papa, a au aku la i kulana heenalu. Ia ia e au ana, olelo ae la o Laieikawai i kona mau hoa, "E! pupule o Hauailiki."

I aku la kona mau hoa, "Malia paha e kaha nalu ana."

Ia Hauailiki ma kulana nalu, i ka nalu i ea mai ai a kakala ma kona kua, ia manawa kaha mai la oia i ka nalu, pii ke kai me he niho puaa la ma o a ma o o kona a i. Ia manawa, uwa ka pihe o uka, akahi no a loaa mai ia Laieikawai ka akaaka, a he mea malihini no hoi ia i kona maka a me kona mea e ae."

A ike aku la o Hauailiki i ko Laieikawai akaaka ana iho, manao iho la oia, ua komo ka makemake i Laieikawai ma keia hana a Hauailiki, alaila, hoomau aku la oia ma ke kaha nalu, a hala elima nalu, aole i loaa ka hea mai a Laieikawai ia ia nei.

Nolaila, he mea kaumaha loa ia ia Hauailiki, ka maliu ole mai o Laieikawai ia ia nei, a he mea hilahila nui loa hoi nona, no ka mea, ua olelo kaena mua kela ia Aiwohikupua, e like me ka kakou ike ana ma na Mokuna mamua ae.

A no keia mea, lana malie iho la oia ma kulana nalu, ia ia e lana malie ana, ua kokoke mai ko Laieikawai ma manawa hoi i Paliuli. Ia manawa, peahi mai la o Laieikawai ia Hauailiki.

A ike aku la i Hauailiki i ke peahi ana mai, alaila, ua hoomohalaia kona naau kanalua. I iho la o Hauailiki oia wale no, "Aole no ka hoi oe e kala i makemake ai, hoolohi wale iho no."

A no ka peahi a ke Alii wahine o Paliuli, hoomoe iho la keia i ka nalu, a pae pono aku la ma kahi a Laieikawai ma e noho mai ana. Ia manawa, haawi mai la o Laieikawai i ka lei lehua, hoolei iho la ma ka a-i o Hauailiki, e like me kana hana mau i ka poe akamai i ka heenalu. A mahope iho oia manawa, he uhi ana na ka noe a me ka ohu, a i ka mao ana ae, aole o Laieikawai ma, aia aku la lakou la i Paliuli.

O ka iho hope ana keia a Laieikawai ma i Keaau, iloko o ko Hauailiki mau la, aia hala aku o Hauailiki ma i Kauai, alaila, hiki hou o Laieikawai i Keaau.

Ia Laieikawai ma i hala ai i uka o Paliuli, hoi aku la o Hauailiki ma ka heenalu aku, a halawai me ke Kuhina o Aiwohikupua, o kona alakai hoi. I aku la, "Kainoa o kahi paa ae nei a paa, he oiaio no ka ka Aiwohikupua e olelo nei. Nolaila, ua pau ka loaa a kuu kanaka maikai, a me kuu akamai i ka heenalu, hookahi wale no mea i koe ia kaua, o ke koele wawae no i  Paliuli i neia po." A no keia olelo a Hauailiki, hooholo ae la kona hoa i ka ae."

Ma ka auina la mahope o ka aina awakea, pii aku la laua iuka, komo aku la iloko o na ululaau, i ka hihia poo o ka nahele. Ia laua i pii ai, halawai mua laua me Mailehaiwale, oia ke kiai makamua o ke Alii wahine. Ike mai la oia ia laua nei e kokoke aku ana io ia nei la, i mai la, "E Hauailiki, malaila olua hoi aku, aole o olua kuleana e pii mai ai ianei; no ka mea, ua hoonohoia mai wau maanei, he kiai makamua no ke Alii, a na'u no e hookuke aku i na mea a pau i hiki mai maanei, me ke kuleana ole; nolaila, e hoi olua me ke kali ole."

I aku la o Hauailiki, "E ae mai oe ia maua, e pii aku e ike i ka hale o ke Alii."

I mai la o Mailekaiwale, "Aole wau e ae aku i ko olua manao; no ka mea, o ko'u kuleana no ia i hoonohoia ai ma keia wahi, e kipaku aku i ka poe hele mai iuka nei e like me olua."

Aka, no ka oi aku o ko laua nei koi ana me ka olelo ikaika imua oiala, nolaila, ua ae aku  la keia.

Ia Hauailiki ma i hala aku ai mahope iho o ko Mailehaiwale hookuu ana aku ia laua, halawai koke aku la laua me Mailekaluhea, ka lua o ko ke Alii wahine kiai.

I mai la o Mailekaluhea, "E! e hoi olua ano, he pono no olua e pii mai ianei, pehea la i aeia mai ai e hookuu mai ia olua?"

I aku la laua, "I hele mai nei maua e ike i ke Alii wahine."

"Aole olua e pono pela," wahi a Mailekaluhea, no ka mea, ua hoonohoia mai makou he mau kiai e kipaku aku i na mea a pau i hele mai i keia wahi, nolaila, e hoi olua."

Aka, ma kela olelo a Mailekaluhea, ua oi aku ka maalea o ka laua nei olelo malimali imua oiala, nolaila, ua hookuuia'ku laua.

Ia laua i hala aku ai, halawai aku la laua me Mailelaulii, a e like no me ka olelo a laua nei imua o na mea mua, pela no laua i hana ai imua o Mailelaulii.

A no ka maalea loa o laua i na olelo malimali, nolaila, ua hookuuia laua mai ko Mailelaulii alo aku. A hala aku la laua, halawai aku la me Mailepakaha, ka ha o na kiai.

Ia laua i hiki aku ai imua o Mailepakaha, aole he oluolu iki o keia kiai i ko laua hookuuia ana mai e na kiai mua; aka, no ka pakela o ka maalea ma ke kamailio ana, ua hookuuia aku la laua.

A hala aku laua, aia hoi, ike aku la laua ia Kahalaomapuana, ke kiai ma ka puka o ka Halealii, e kau mai ana iluna o na eheu o na manu, a ike aku la no hoi i ke ano e o ka Halealii, ia manawa haule aku la o Hauailiki i ka honua, ma ka naau eehia.

Ia Kahalaomapuana i ike mai ai ia laua nei, he mea e kona huhu, alaila, kahea mai la oia me kona mana, ma ke ano Alihikaua no ke Alii, "E! Hauailiki e! e ku oe a hele aku; no ka mea, aole o olua kuleana o keia wahi, ina e hoopaakiki mai oe, alaila, e kauoha no wau i na manu o Paliuli nei, e ai aku i ko olua mau io, me ka hoi uhane aku hoi i Kauai."

A no keia olelo weliweli a Kahalaomapuana, alaila, ua hoopauia ko Hauailiki naau eehia, ala ae la ia a holo wikiwiki aku la a hiki ma Keaau, ma ke kahahiaka nui.

Ma keia hele ana a laua iuka o Paliuli, ua nui ka luhi, a no ia luhi, haule aku la laua a hiamoe.

Iloko nae o ko Hauailiki manawa hiamoe, halawai mai la o Laieikawai me ka moeuhane, a halawai pu iho la laua, a i ko Hauailiki puoho ana ae mau ka hiamoe, aia hoi, he moeuhane kana. 

Moe hou iho la no o Hauailiki, loaa hou no ia ia ka moeuhane, e like me mamua. Eha po, eha ao, o ka hoomau ana o keia me ia Hauailiki, nolaila, ua pono ole ko Hauailiki manao.

I ka lima o ka po o ka hoomau ana o keia moeuhane ia Hauailiki, ma ka pili o ke ahiahi, ala ae la oia a pii aku la iuka o Paliuli, me ka ike ole nae o kona hoa.

Ia ia i pii aku ai, aole oia i hele aku ma ke alanui mua a laua i pii mua ai, a ma kahi e kokoke aku ana ia Mailehaiwale, hele ae la keia ma kahi kaawale, a pakele aku la i na maka o na kiai o ke Alii.

Ia ia i hiki ai mawaho o ka Hale Alii, ua hiamoe loa o Kahalaomapuana, alaila, nihi malu aku la ko Hauailiki hele ana, a wehe ae la i ke pani o ka puka o ka Hale Alii, ua uhiia mai i ka Ahuula, aia hoi, ike aku la ia ia Laieikawai e kau mai ana iluna o ke eheu o na manu, ua hiamoe loa no hoi.

Ia ia i komo mai ai a ku ma kahi a ke Alii e moe ana, lalau aku la oia i ke poo o ke Alii, a hooluilui ae la. Ia manawa, puoho mau la o Laieikawai mai ka hiamoe ana, aia hoi e ku ana o Hauailiki ma kona poo, a he mea pono ole ia i ko ke Alii wahine manao.

Alaila, olelo malu mai la o Laieikawai, ia Haiailiki, "E hoi oe ano i keia manawa, no ka mea, ua waihoia ka make a me ke ola i ko'u mai kiai; a nolaila, ke minamina nei wau ia oe; e ku oe a hele, mai kali."

I aku la o Hauailiki, "E ke Alii, e honi kaua, no ka mea, ia'u i pii mai ai iuka nei i keia mau po aku nei la, ua hiki mau wau iuka nei me ko ike ole; aka, ma ka mana o kou mau kiai, ua kipakuia wau, a ia maua i hiki ai i kai, a no ka maluhiluhi, haule aku la wau hiamoe, Ia'u e hiamoe ana, halawai pu iho la kaua ma ka noeuhane, a kahaule iho la kaua, a ua nui na la a mea na po o ka hoomau ana ia'u o keia mea; nolaila, wau i pii mai nei e hooko i ka hana i ka moeuhane."

I aku la o Laieikawai, "E hoe oe, aole o'u manao i kau mea e olelo mai nei; no ka mea, ua loaa no ia mea ia'u ma ka moeuhane, ua hana no e like me ka hana ia oe, a heaha la ia mea ia'u; nolaila, e hoi oe."

Iloko o ko Kahalaomapuana manawa hiamoe, lohe aku la oia i ka haukamumu o ka Halealii, a puoho ae la po oia mai ka hiamoe ae, kahea aku la me ka ninau aku, "E Laieikawai! Owai kou hoa kamailio e haukamumu mai nei?"

A lohe laua i keia leo ninau, hoomaha iho la ke Alii aole i pane aku.

A mahope, ala ae la o Kahalaomapuana, a komo aku la i ka Halealii, aia hoi e noho mai ana o Hauailiki me Laieikawai iloko o ka Halealii.

I aku la o Kahalaomapuana, "E! e Hauailiki, e ku oe a e hele, aole i kupono kou komo ana mai nei, ua olelo aku wau ia oe i kela po mamua, aole ou kuleana ma keia wahi, ua like no ka'u olelo i kela po me ka po mua, nolaila, e ku oe a hoi aku."

A no keia olelo a Kahalaomapuana, ku ae la o Hauailiki me ka naau hilahila, a hoi aku la i kai o Keaau, a hai aku la i kona hoa no keia pii ana i Paliuli.

A ike iho la o Hauailiki, aole he kuleana hou e loaa ai o Laieikawai, alaila, hoomakaukau ae la na waa no ka hoi i Kauai, a ma ka wanaao, haalele lakou ia Keaau, a hoi aku la.

Ia Hauailiki ma i hoi aku ai i Kauai, a hiki lakou ma Wailua, ike aku la oia e akoakoa mai ana na'lii, a me na kaukaualii, a Kauakahialii, a me Kailiokalauokekoa kekahi i kela manawa.

Ia Hauailiki ma e hookokoke aku ana ma ka nuku o ka muliwai o Wailua, ike aku la oia ia Aiwohikupua, kahea aku la, "Ua eo wau ia oe."

A hiki aku la o Hauailiki, a hai aku la i ke ano o kana hele ana ia Aiwohikupua, me ka hai aku nae i ka lilo ana o kona mau kaikuahine i mau kiai no ke Alii, alaila, he mea olioli ia ia Aiwohikupua.

I aku nae oia ia Hauailiki, "Ua pau ka pili a kaua, no ka manawa ona awa aku la no ia."

I loko nae o ko Hauailiki manawa e kamailio ana no ka lilo ana o na kaikuahine o Aiwohikupua i mau koa kiai no Laieikawai, alaila, ua manaolana hou ae la o Aiwohikupua e holo i Hawaii, no ke kii no ia Laieikawai e like me kona manao mua.


Mokuna I ] Mokuna II ] Mokuna III ] Mokuna IV ] Mokuna V ] Mokuna VI ] Mokuna VII ] Mokuna VIII ] Mokuna IX ] Mokuna X ] Mokuna XI ] Mokuna XII ] Mokuna  XIII ] [ Mokuna XIV ] Mokuna XV ] Mokuna XVI ] Mokuna XVII ] Mokuna XVIII ] Mokuna XIX ] Mokuna XX ] Mokuna XXI ] Mokuna XXII ] Mokuna XXIII ] Mokuna XXIV ] Mokuna XXV ] Mokuna XXVI ] Mokuna XXVII ] Mokuna XXVIII ] Mokuna XXIX ] Mokuna XXX ] Mokuna XXXI ] Mokuna XXXII ] Mokuna XXXIII ] Mokuna XXXIV ]